Depression and genes

“Depression runs in families, we know. But it is only very recently, and after considerable controversy and frustration, that we are beginning to know how and why. The major scientific discoveries reported last week by the Psychiatric Genomics Consortium in Nature Genetics are a hard-won breakthrough in our understanding of this very common and potentially disabling disorder.

If your parents have been depressed, the chances that you have been or will be depressed are significantly increased. The background risk of depression in the general population is about one in four – each of us has a 25% chance of becoming depressed at some point in our lives. And if your parents have been depressed, your risk jumps by a factor of three.

However, controversy has long swirled around the question of nature or nurture. Is the depressed son of a depressed mother the victim of her inadequate parenting and the emotionally chilly, unloving environment she provided during the early years of his life? Or is he depressed because he inherited her depressive genes that biologically determined his emotional fate, regardless of her parenting skills? Is it nature or nurture, genetics or environment, which explain why depression runs in families?

In the 20th century, psychiatrists ingeniously teased out some answers to these questions. For example, it was found that pairs of identical twins, with 100% identical DNA, were more likely to have similar experiences of depression than were pairs of non-identical twins, with 50% identical DNA. This indicated clearly that depression is genetically heritable. But well into the 21st century, the precise identity of the “genes for depression” remained obscure. Since 2000, there has been a sustained international research effort to discover these genes, but the field has been bedevilled by false dawns and inconsistent results.

That is why the study published last week is such a significant milestone. For the first time, scientists around the world, with leading contributions from the UK’s world-class centres of psychiatric genetics research largely funded by the Medical Research Council at the University of Cardiff University, University of Edinburgh University and King’s College London, have been able to combine DNA data on a large enough sample to pinpoint which locations on the genome are associated with an increased risk of depression. So we now know, with a high degree of confidence, something important about depression that we didn’t know this time last year. We know that there are at least 44 genes, out of the 20,000 genes comprising the human genome, which contribute to the transmission of risk for depression from one generation to the next.

However, this raises at least as many issues as it resolves. Let’s first dwell on the fact that there are many risk genes, each of which contributes a small quantum of risk. In other words, there is not a single smoking gun, a solitary rogue gene that works like a binary switch, inevitably causing depression in those unfortunate enough to inherit it. More realistically, all of us will have inherited some of the genes for depression and our chances of becoming depressed will depend in part on how many and their cumulative impact. As research continues and even larger samples of DNA become available for analysis, it is likely that the number of genes associated with depression will increase further still.

Stress provokes an inflammatory response by the body, which causes changes in how the brain works

This is telling us that we shouldn’t be thinking about a black-and-white distinction between us and them, between depressed patients and healthy people: it is much more likely that our complex genetic inheritance puts all of us on a continuous spectrum of risk.

What are these genes and what do they tell us about the root causes of depression? It turns out that many of them are known to play important roles in the biology of the nervous system. This fits with the basic idea that disturbances of the mind must reflect some underlying disturbance of the brain.

More surprisingly, many of the risk genes for depression also play a part in the workings of the immune system. There is growing evidence that inflammation, the defensive response of the immune system to threats such as infection, can cause depression. We are also becoming more aware that social stress can cause increased inflammation of the body. For decades we’ve known that social stress is a major risk factor for depression. Now it seems that inflammation could be one of the missing links: stress provokes an inflammatory response by the body, which causes changes in how the brain works, which in turn cause the mental symptoms of depression.

Knowing the risk genes for depression also has important implications for practical treatment. There have been no major advances in treatment for depression since about 1990, despite it being the major single cause of medical disability in the world. We need to find new ways forward therapeutically and new genetics is a great place to start the search for treatments that can cut through more precisely to the cause or mechanism of depression. It is easy to imagine how new antidepressant drugs could in future be designed to target inflammatory proteins coded by depression risk genes. It is exciting to think that the new genetics of depression could unlock therapeutic progress in psychiatry as well.

Finally, although I think these genetic discoveries are fundamental, I don’t see them as ideologically divisive. They don’t prove that depression is “all in the brain” or that psychological treatment is pointless. The genetics will be biologically pre-eminent but, as we understand more about what all these “genes for depression” do, we may discover that many of them control the response of the brain or the body to environmental stress. In which case, the treatment that works best for an individual patient could be a drug targeting a gene or intervention targeting an environmental factor such as stress.

In short, I believe that a deeper understanding of the genetics of depression will lead us beyond the question we started from: is it nature or nurture, gene or environment? The answer will turn out to be both”.

Author: Edward Bullmore is head of the department of psychiatry, Cambridge University and author of The Inflamed Mind (Short Books). This article has been originally published on 29 Apr 2018 by The Guardian

Jak rozpoznac bullying i jak sie umiec obronic

Przesladowanie jednej osoby przez druga moze przybierac rozne formy. Oprocz roznic w sposobach nekania, ludzie nekaja tez innych w roznych specyficznych miejscach, gdzie moga wystepowac sprzyjajace warunki do nekania.

Jesli wystepuje obawa czy podejrzenie ze moze w danym miejscu nastapic nekanie, nalezy czym predzej sprawdzic czy dane miejsce ma konkretna procedure dyscyplinarna z paragrafem na okolicznosc wystapienia presladowania. Jesli tak jest to nalezy zlozyc skarge na pismie (grievance letter).

Dom rodzinny

Przesladowanie w domu rodzinnym jest zwykle pierwowzorem dla dalszych praktyk przesladowania praktykowanych w innych miejscach. Sytuacje przesladowania w domu rodzinnym moga miec miejsce ze strony rodzicow, dziadkow, rodzenstwa, wujostwa, kuzynostwa oraz znajomych rodzicow lub dzieci znajomych rodzicow. Przyklady przesladowania mozna czerpac tez z telewizji, internetu, z kina, z opisow w ksiazkach, gazetach, etc. Przesladowanie moze wystepowac wzajemnie miedzy dziecmi, miedzy doroslymi lub miedzy doroslym i dzieckiem. Jesli jestes dorosla ofiara przemocy domowej mozesz otrzymac pomoc w formie 6 bezplatnych sesji terapii przez telefon od organizacji Vesta (wczesniej Nowe Zycie Bez Przemocy).

W sytuacji przesladowania dziecka przez osobe dorosla odpowiedzialnosc zawsze ponosi osoba dorosla. Osoby dorosle zobowiazane sa chronic przed przesladowaniem siebie samych oraz pozostajace pod ich opieka dzieci oraz skutecznie zapobiegac kolejnym aktom przesladowania w przyszlosci.

Zapobieganie “na goraco” jest wazne bo uczy dzieci jak sie bronic w sytuacjach przesladowania “tu-i-teraz” i na przyszlosc. Dziecko obronione przez doroslego w domu, obroni sie skutecznie w szkole badz przez zawiadomienie rodzica badz przez powiadomienie nauczyciela czy dyrekcji.

Szkola

Uczniowie w szkole zwykle demonstruja swoim zachowaniem to czego nauczyli sie poza szkola. Jesli wiec w domu rodzinnym danego dziecka wystepowalo przesladowanie to dzieci ktore obserwowaly takie zachowanie same zaczna postepowac jak przesladowcy lub padna ofiara przesladowcow tak padl kiedys ofiara ich wlasny opiekun, ktory nie obronil sie w domu przed przesladowaniem.

Sytuacje przesladowania w szkole moga miec miejsce ze strony innych dzieci, ze strony nauczycieli oraz personelu szkolnego. Przesladowanie moze wystepowac wzajemnie miedzy doroslymi lub miedzy doroslym i dzieckiem. W sytuacji przesladowania dziecka przez osobe dorosla odpowiedzialnosc zawsze ponosi osoba dorosla. W sytuacji przesladowania jednego dziecka przez drugie odpowiedzialnosc ponosi szkola oraz rodzice. Szkola odpowiedzialna jest za zapewnienie bezpieczenstwa dla wszystkich uczniow pozostajacych pod jej opieka oraz za ukaranie przesladowcy i ochrone ofiary w razie sytuacji z bullingiem. Ministerstwo Edukacji naklada na szkole obowiazek troski o dzieci ktore sa ofiarami bullingu. Sa w tej sprawie stworzone specyficzne instrukcje dla dyrektorow i dla nauczycieli (po linkiem jest plik pdf do sciagniecia).

Szkoly powinny miec oficjalny dokument opisujacy Polityke Przeciwdzialania Przesladowaniom w Szkole ktory powinien byc dostepny na stronie internetowej szkoly lub na zyczenie dla kazdego rodzica. Rodzic ofiary przesladowania odpowiedzialny jest za zlozenie skargi na okrutne zachowanie innego dziecka do rodzica tego dziecka lub do szkoly. Stasze dzieci powinny byc zachecane do zlozenia skargi samodzielnie aby miec poczucie sily sprawczej w samoobronie.
W sytuacji braku reakcji szkoly na skarge rodzica, rodzic powinien zlozyc skarge do lokalnego council-u (local council) ktory placi szkole za nauczanie dzieci z budzetu panstwa. Mozna skontaktowac sie tez z organizacja charytatywna o nazwie Anti Bullying Pro ktora pomoze wszystkim poszkodowanym. Jesli nic nie poskutkuje i ofiara bedzie wciaz bez pomocy to mozna zlozyc skarge do Ministerstwa Edukacji (Department of Education).

Jesli mimo wolania o pomoc sprawa wciaz wyglada powaznie nalezy niezwlocznie rozwazyc przeniesienie dziecka do innej szkoly z racji bardzo powaznych psychicznych konsekwencji bullingu na psychike dziecka (trauma).

Uniwersytet

Patrz jak wyzej w opisie – szkola
Z racji starszego wieku dzieci pozostajacych w placowkach uniwersyteckich (studentow), studenci powinni skladac skargi na osoby stosujace przemoc z grona szkolego samodzielnie aby miec poczucie sily sprawczej w samoobronie.

Uniwersytet odpowiedzialny jest za zapewnienie bezpieczenstwa wszystkim studentom pozostajacym pod jego opieka oraz za ukaranie przesladowcy i za ochrone ofiary w razie sytuacji z bullingiem. Uniwersytet powinien miec oficjalny document opisujacy Polityke Przeciwdzialania Przesladowaniom w Szkole ktory jest dostepny na stronie internetowej uczelni lub na zyczenie dla kazdego studenta.

Jesli momo wolania o pomoc sprawa wciaz wyglada powaznie nalezy niezwlocznie rozwazyc przeniesienie sie na inny tryb studiow (weekend, w tygodniu, wieczory) lub do innej grupy na roku studiow. Przeniesienie sie jest wazne i potrzebne z racji bardzo powaznych psychicznych konsekwencji bullingu na psychike mlodego czlowieka (trauma).

Firma

Praktykanci, freelancerzy, pracownicy sezonowi, pracownicy tymczasowi przez agencje pracy oraz pracownicy na stalych kontraktach z pracodawca moga w kazdej chwili stac sie ofiara bullingu.
Bulling wystepuje szczegolnie czesto w biznesach malych gdzie nie ma konkretnych kodeksow dyscyplinarnych lub gdy wszystkie decyzje podejmuje jedna osoba lub waskie grono osob. W duzych firmach nalezy uwazac na srodowiska o dzialalnosci nastawionej na targety gdzie panuje duza konkurencja miedzy czlonkami zespolow i parcie na wyniki. Nalezy zwracac uwage na interakcje podczas job interviews, na negatywne komentarze o innych kandydatach, wysmiechiwanki, sarkastyczne uwagi czy zachowania niekulturalne badz zlosliwe.
Rozpoczynajac prace w nowej firmie nalezy zwracac uwage na kulture zespolu, na sytuacje podczas social events, ilosc alkoholu podczas wyjsc integracyjnych oraz zachowanie zespolu po spozyciu alkoholu. Oczywiscie zeby to zaobserwowac trzeba pic mniej niz inni lub wcale i miec wlaczony umysl logiczny z funkcja obserwacji. Nalezy powaznie traktowac ostrzezenia od innych pracownikow o potencjalnych agresorach i w razie weryfikacji pozytywnej (tak to jest naprawde agresor) nalezy rozwazyc i postarac sie o przeniesienie do innego zespolu lub odejsc i znalezc sobie lepsza prace.

Nalezy zadawac sobie pytania:

Czy to jest srodowisko pracy w ktorym bede mogl/mogla pracowac dluzej?
Czy chce mi sie plakac po przyjsciu do domu?
Czy bez prerwy mysle o pracy i boje sie do pracy rano isc?
Czy mam objawy strachu i paniki na mysl o przekroczeniu progu firmy, itd?

Jesli tak sie dzieje to trzeba cos z tym zrobic bo TO NIE JEST NORMALNE i tak NIE powinno byc. Jest cala masa firm w ktorych ludzie pracuja normalnie i sa zadowoleni. Taka normalna firme trzeba wtedy znalezc zamiast sie meczyc w okropnym miejscu w ktorym nie musimy zostawac ani dnia dluzej.

Bulling moze miec miejsce miedzy pracownikami, miedzy szefostwem a podwladnymi oraz miedzy szefostwem wzajemnie. Mozna tez doswiadczyc bullingu od jakiejs specyficznej instytucji (dostawca pradu, internetu, itp). Niestety bulling w pracy jest to dalsze powielanie schematu przemocy wyniesionego z domu/ze szkoly, gdzie problem agresji “ze starych czasow” nigdy nie zostal rozwiazany i wciaz zyje swoim zyciem.

Przesladowanie w pracy jesli spelnia wymogi “harassment-u” jest przestepstwem karanym wg prawodawstwa angielskiego. Rowniez przesladowanie z racji na inequality (Equality Act 2010 – Ustawa o Rownouprawnieniu) jest przestepstwem wg prawa angielskiego. Trzeba pamietac ze kluczowa kwestia w obydwu przypadkach przestepstwa i zalozenia sprawy sadowej potrzeba postarac sie znalezc swiadka lub swiadkow zdarzen ktorzy moga potwierdzic ze tak sie naprawde stalo jak mowia nasze zeznania. Jesli znalezienie swiadka to problem to tez nie oznacza to, ze brak swiadka rowna sie porazka. Mozna isc do sadu bez swiadka i mozna wygrac sprawe sadowa.

Dyskryminacja co do rownouprawnienia (Equality Act) moze miec miejsce ze wzgledu na plec (zatrudniamy tylko kobiety, tylko mezczyzn, nie zatrudniamy osob trans-seksualnych, itd), z racji na stan cywilny (nie zatrudniamy mlodych matek, mlodych mezatek… ktore moga miec niedlugo dzieci), z racji na stan ciazy u aplikantki/pracownika, z racji na orientacje seksualna (hetero, homo, bi, trans), z racji na niepelnosprawnosc (niepelnosprawnosc fizyczna – np. endometrioza to niepelnosprawnosc fizyczna z racji bolu / niepelnosprawnosc psychiczna – np.  depresja to niepelnosprawnosc psychiczna z racji zmniejszonego poziomu energii zyciowej), z racji rasy (czarna skora, biala skora, itp), z racji podloza etnicznego (bycie Eastern European tez tu sie kwalifikuje), z racji narodowosci (tu mowa np o przesladowaniach wymierzonych specyficznie w Polakow lub w pracownikow innych nardowosci), z racji wyznania/wiary (tu mowa o przesladowaniach z racji religii ktore dana osoba praktykuje czyli np przesladowanie muzulmanow lub innych grup wyznaniowych).

Pracownicy stosujacy przemoc w pracy zwykle demonstruja swoim zachowaniem to czego nauczyli sie poza praca lub w miejscu pracy od bardziej wplywowych czlonkow zespolu. Nie nalezy tu ignorowac wplywu kultury firmy oraz grupy pracownikow jako grupy przestrzegajacej okreslonych “zasad”. “Zasady” te moga byc nie-pisane i bezprawne i moga byc “po cichu” akceptowane przez szefostwo.

W sytuacji przesladowania pracownika w miejscu pracy nalezy powiadomic przelozonego i Dzial Personalny (HR) w formie skargi na pismie (list pocztowy z potwierdzeniem odbioru lub e-mail). Jesli przemoc stosuje na pracowniku sam przelozony, nalezy zlozyc skarge do osoby wyzszej ranga od szefa oraz do HR-u. W sytuacji przesladowania jednego doroslego przez drugiego w miejscu pracy odpowiedzialnosc ponosi pracodawca oraz pracownik-przesladowca. Firma odpowiedzialna jest za zapewnienie bezpieczenstwa dla wszystkich pracownikow pozostajacych pod jej dachem oraz za ukaranie przesladowcy i ochrone ofiary w razie sytuacji z bullingiem. Firmy powinny miec oficjalny document opisujacy Politytyke Dyscyplinarna Firmy, ktory powinien byc dostepny w sieci komputerowej firmy lub na zyczenie z dzialu HR. Ofiara przesladowania badz swiadek przesladowania odpowiedzialni sa za zlozenie skargi na okrutne zachowanie jednego pracownika w stosunku do drugiego pracownika. Nalezy liczyc sie z reakcja nienawisci i checi zemsty od agresora jesli ten dowie sie kto na niego doniosl. Dzial HR zwykle wie ze tak jest i jest ostrozny z rozpowszechnianiem takich informacji. W malych firmach jest mala swiadomosc konsekwencji ujawnienia zrodla skargi i wieksze ryzyko skutkow ubocznych jej zlozenia.

Zlozenie skargi jest wazne z racji poczucia sily sprawczej w samoobronie oraz z racji kumulacji skarg od wielu pracownikow ktore moga doprowadzic do zwolnienia osoby stosujacej przemoc w pracy. W sytuacji braku reakcji firmy na skarge dyscyplinarna, pracownik powinien zawiadomoc o zajsciu instytucje ACAS oraz Zwiazki Zawodowe Unison (Union Representative – trzeba wtedy zapisac sie natychmiast do zwiazkow aby dostac od nich wsprarcie).  Jesli to nie poskutkuje mozna udac sie do prawnika (barrister jest tanszy niz solicitor) aby ulozyc profesjonalna skarge na pismie wystosowana do firmy oraz aby otrzymac pomoc w ewentualnym pozwaniu pracodawcy do Sadu Pracy (Employment Tribunal). Jesli sprawa wyglada powaznie np z powodu dlugotrwalego stresu lub objawow chorobowych (ktore czesto wystepuja w okolicznosciach bullingu dlugotrwalego), nalezy niezwlocznie rozwazyc przejscie na urlop chorobowy (GP) lub zlozenie rezygnacji z pracy podajac bulling jako powod na pismie w liscie rezygnacyjnym (potrzebujemy miec potwierdzenie odbioru takiego listu). Odejscie z  miejsca pracy jest w okolicznosciach silnego stresu i objawow chorobowych bardzo istotne z racji troski o swoje zdrowie oraz z racji zapobiegania powaznym psychicznym konsekwencjom bullingu na psychike czlowieka (trauma).

Ponizej podam liste przykladowych zachowan zakwalifikowanych wg czasopisma Psychology Today do grona zachowan skladajacych sie na przemoc emocjonalna / psychiczna:

1. Blokada danego tematu (nie rozmawia sie o sprawie)
2. Blokowanie wybiorcze tematow (nie rozmawia sie o sprawach)
3. Kwestionowanie tego co ktos mowi (co ty tam wiesz)
4. Lekceważenie tego co ktos mowi (nie sluchanie)
5. Przemoc pod przebraniem żartu (sarkazm nieakceptowany)
6. Obwinianie bez powodu (wciskanie kogos w poczucie winy lub zawstydzanie kogos)
7. Osądzanie kogos bez powodu (oszust, zlodziej, itd)
8. Trywializowanie (to nic takiego)
9. Podważanie (kwestionowanie prawdy, profesjonalnosci, wiedzy)
10. Grożenie (szantazowanie, zmuszanie do dokonania specyficznych wyborow)
11. Wyzywanie (obelzywe slowa czy wyzwiska)
12. Celowe „zapominanie” (lamanie obietnic raz a razem np odwolywanie waznych spotkan)
13. Rozkazywanie (pomiatanie – szczegolnie nieprzyjemne przy swiadkach)
14. Wypieranie się (klamanie)
15. Obraźliwe okazywanie złości (podnoszenie glosu, krzyki)

Tych zachowan moze byc wiecej i moga one byc jeszcze bardziej wyszukane. Moze zdarzyc sie ze kilku pracownikow przesladuje jedna osobe.

Trauma

Jesli stales sie ofiara przesladowania na jakimkolwiek etapie swojego zycia to moze sie to za toba ciagnac i mozesz cierpiec na psychologiczne konsekwencje tego co ci sie przytrafilo. Jesli masz objawy ktore cie niepokoja to koniecznie wybierz sie do swojego GP aby sprawdzic czy cierpisz na Zespol Stresu Pourazowego (po angielsku PTSD). Sa rozne typy terapii ktore moga pomoc w wyleczeniu sie z traumy. Z biegiem czasu coraz to wiecej nowych metod wprowadzanych jest do uzycia wiec czemu z nich nie skorzystac. Terapia jest jedna z tych metod.

Tresc umieszczona w niniejszym wpisie nie stanowi porady prawnej ani opinii prawnej. Zamieszczone tresci odzwierciedlaja jedynie informacje pozostajace w posiadaniu autora ktore ten dobrowolnie udostepnia czytelnikom w celu przyblizenia czytelnikom poruszanego tematu oraz paru mozliwych opcji postepowania pozostajacych zawsze odpowiedzialnoscia osoby ktora sama dane decyzje podejmuje w swojej sprawie. Autor nie odpowiada ze ewentualna szkode wyrzadzona zastosowaniem sie badz nie zastosowaniem sie do tresci zamieszczonej w niniejszym wpisie.